Keloğlan Hikayesi Tüm Dünyada Sağır Çocuklarla Buluşuyor

Sabancı Vakfı’nın Hibe Programları kapsamında destek verdiği Türkiye İşitme Engelliler Derneği tarafından yürütülen, “Türk İşaret Dili Kullanan Sağır Çocuklar İçin İkidilli Okuma Gelişimi Uygulamaları” projesi 4 yaş üstü sağır çocukların dil ve bilişsel gelişimlerini desteklemek için Keloğlan Gemi Mühendisi adlı e-kitap uygulamasını hayata geçirdi.

 

2019 yılından bu yana Sabancı Vakfı desteğiyle sürdürülen proje ile sağır çocukların okuma becerilerinin, dil ve bilişsel gelişmelerinin duyan akranlarıyla aynı düzeye erişmesi amaçlanıyor. 

 

Boğaziçi Üniversitesi ve dünyada işitme dili ile eğitim veren ilk üniversite olan Gallaudet Üniversitesi iş birliğiyle yürütülen proje 4 yaş üstü sağır çocukların ikidilli, etkileşimli, elektronik öykü kitabı uygulamasını ücretsiz olarak sunuyor. 

 

Sabancı Vakfı Hibe Programları ile kadın, genç ve engelli bireyler hedef kitleleriyle çalışan, toplumsal gelişmeye katkıda bulunacak projeleri desteklediklerini belirten Sabancı Vakfı Genel Müdürü Nevgül Bilsel Safkan, “Bu proje, işitme engelli çocukların eğitime erişimde ve toplumsal hayata katılımda yaşadığı bir sorunu temel aldı. İşitme engelli çocuklar için işaret dilinin yanı sıra kelimelerinin yazılı ve görsel olarak karşılığını görebilecekleri bütünsel materyal eksikliğini karşılamak üzere yola çıkıldı. 

 

Sabancı Vakfı olarak, dünyada sadece işaret dili ile eğitim veren ilk kurum olan Gallaudet Üniversitesi ile Türkiye İşitme Engelliler Derneği’ni bir araya getirdik ve Boğaziçi Üniversitesi’nin de katkısıyla proje hayata geçmiş oldu. Ne mutlu bize ki bu projenin temellerinin atılmasına vesile olduk.

 

Proje kapsamında ilk aşamada uluslararası bir hikâye Türkçe’ye ve Türk işaret diline çevrildi. Böylece yurtdışında etkisini kanıtlamış bir model Türkiye’de de kullanılmaya başlandı. 

 

Bu projeyi daha özel kılan bir başka gelişme ise kültürümüzün sembolik karakterlerinden biri olan Keloğlan’dan uyarlanan bir hikâyenin Türk İşaret Dili, Amerikan İşaret Dili ve İngilizceye çevrilmesi oldu. Böylece, Türkiye’den bir masal kahramanımız olan keloğlan ile tüm dünyaya bir masal hediye ediyoruz. 

 

Sabancı Vakfı olarak, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü vesilesiyle duyurduğumuz bu projenin bir parçası olmak, işitme engelli çocukların eğitimine katkıda bulunmak bizim için büyük bir mutluluk.” dedi. 

 

Hikâyeyi oluşturan tüm ekip işitme engelli bireylerden oluşuyor Projenin ortaya çıkış hikayesine değinen proje sorumlusu Samet Demirtaş, “Birçok batı ülkesinde sağır çocukların dil, eğitim ve bilişsel gelişimlerini sağlayacak uygulamalar bulunuyor. 

 

Türkiye’de okul öncesi sağır çocuklara yönelik görsel eğitim malzemesinin kısıtlı olması sağır çocukların bilgi dağarcığının, okuma becerilerinin, dil ve bilişsel becerilerinin yeterince gelişememesine sebep oluyor. İşitme engelli ve sağır çocuğu olan biri olarak bu alandaki eksikliği gidermek için araştırmalar yaptım. 

 

Sabancı Vakfı Filantropi Semineri’nde Gallaudet Üniversitesi’nin bu projesi ile tanıştık. Bu hikayelerin sağır çocukların yanı sıra onların işitme engeli bulunmayan kardeşlerine ve görme engelli çocuklara da ulaşmasını istedik; bu nedenle hikayelere sesli betimleme seçeneği de ekledik. 

 

Kapsayıcı eğitimi desteklemek için yola çıktığımız bu projede yer alan; hikâyeyi oluşturan, yazan, çizen, çeviren ve dijital ortama taşıyan tüm ekip işitme engelli bireylerden oluşuyor. Projenin tüm paydaşlarına ve projeye desteğinden dolayı Sabancı Vakfı’na teşekkür ediyorum” dedi. 

 

Proje sorumlusu Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Sumru Özsoy, “Türkiye’de sağır çocukların Türk İşaret Dili ve Türkçe dillerini geliştirmelerine destek olacak, yaratıcılıklarını destekleyecek, ileriki eğitim ve sosyal yaşamlarına katkıda bulunacak materyallere ihtiyaç duyuluyor. 

 

Bu projede hikayelerin hem Türkçe altyazı hem de işaret dili ile anlatılması Türkçe sözcük ve işaret dili dağarcığını genişletme açısından önemli. Boğaziçi Üniversitesi olarak, bu çok yönlü ve kapsayıcı e-kitap projesinin bir parçası olmak bizim için büyük mutluluk” dedi. 

 

Keloğlan hikayesi, İngilizce ve uluslararası işaret diline çevrilerek Gallaudet Üniversitesi’nin geliştirdiği Visual Learning 2 isimli uygulamaya da eklendi ve tüm dünyadan sağır çocukların erişimine açıldı. Keloğlan Gemi Mühendisi adlı uygulama Apple App Store ve Google Play Store marketlerde ücretsiz olarak indirilebiliyor.